Istraživački portal BIRN prenio je danas, pozivajući se na tvrdnje organizacije koja se bavi pravima izbjeglica, da je MUP Srbije u novembru 2023. godine koristio "uređaj sličan oružju za proizvodnju zvuka" prilikom prisilnog iseljavanja izbjeglica iz napuštenog objekta u kome su boravili u predgrađu Sombora.

- Dana 7. novembra 2023. godine, oko 13 časova, oko 35 izbjeglica – mahom muškaraca, uz nekoliko žena i djece – panično je pokušalo da pobjegne kroz polja nadomak napuštene kuće u predgrađu Sombora. Policija je upravo ušla u njihovo prebivalište, a iz pravca polja iza naselja odjednom je odjeknuo glasan, prodoran zvuk.
Redovno policijsko vozilo Srbije je ušlo u naselje, što je uticalo da ljudi pobjegnu u polja iza naselja. Djelovalo je kao da je policija bila postavljena u polju iza naselja kako bi presrela ljude koji su pobjegli - navodi se u bilješci jedne od organizacija koja je bila na licu mjesta, a u koju je BIRN imao uvid.

Ipak, iz nečeg što je izgledalo kao standardna policijska akcija izdvojila se specifična stvar.

- Tokom pometnje, glasan probadajući zvuk – višeg tonaliteta od pucnja – emitovan je iz uređaja koji je ličio na oružje, a koji je koristio jedan od policajaca u polju iza mjesta prebivališta [izbjeglica]. Pretpostavlja se da je ovo korišteno da se ubrza proces hvatanja ljudi koji su pobjegli - navodi se u bilješci.

Ovo saznanje BIRN-a da je neka vrsta zvučnog oružja upotrebljena protiv izbjeglica, poklapa se sa onim što je kratko navedeno u izvještaju „Grupe za praćenje nasilja na granicama“ (Border Violence Monitoring Group) koju čini više organizacija koje se bave pravima izbjeglica i migranata, objavljenom u novembru 2024. godine.

U njemu se navodi da je srpska policija koristila „uređaj sličan oružju za proizvodnju zvuka“ prilikom prisilnog iseljavanja izbjeglica iz objekta u kome su boravili.

- Posljednje, ali ne manje važno, osoblje Collective Aid-a izvjestilo je da su vidjeli upotrebu "uređaja sličnog oružju koji koristi zvučne talase" kako bi "proizvodio buku i plašio ljude tokom iseljenja" - navodi se u izvještaju.

U izvještaju koji se bavi nadzornom tehnologijom koja se koristi nad izbjeglicama i migrantima, ističe se i da se sumnja da je u pitanju LRAD uređaj.

LRAD je engleska skraćenica od Long range acustic device, odnosno zvučnog uređaja dugog dometa.

(DEPO PORTAL/ad)