Istraživači su se pitali da li su šimpanze napadali virusi prema kojima su ljudi razvili otpornost i da li bi ta otpornost mogla objasniti njihovu sadašnju prijemčivost za druge viruse. Slutnje su bile opravdane.

Istraživači su otkrili da je u DNK najbližih "evolucionih rođaka" čovjeka tragove ostavio zagonetni, odavno iskorenjen virus sa oznakom PtERV1, koji je, po svoj prilici, inficirao šimpanze i druge majmune prije oko četiri miliona godina - nakon što su se šimpanze na genetskom stablu odvojili od ljudi.
 
Ustanovljeno je, takođe, da je virusna infekcija tada žestoko pogodila šimpanze, ali su ljudi, po svoj prilici, uspjeli da se odbrane.
"Nažalost, čini se da je odbrambeni protein koji štiti od napada PtERV1 učinio da naše ćelije postanu laka meta napada virusa HIV", izjavio je genetičar i virusolog Majkl Emerman iz Centra za istraživanje raka u Sijetlu.
 
Virus PtERV1, kao i HIV virus, zapravo je "retrovirus" i sadrži RNA koji se pretvara DNK unutar "ćelije-domaćina" da bi zatim prodro u genom "domaćina". U toku čitave evolucije, takvi virusi su za sobom ostavljali "nasleđe" koje se prenosilo s generacije na generaciju i tako postali prisutni u celokupnoj populaciji domaćina.

Prema najnovijim istraživanjima, oko osam odsto ljudskog DNK sačinjeno je od tih "viralnih restlova".

Emerman i njegova ekipa analizirali su genom šimpanze i otkrili oko 130 "kopija" DNK nizova iz PtERV1. Ali, kao što je ovih dana izvjestio časopis "Nauka", ni jedna od "kopija" ovog viralnog DNK nije bila inkorporirana u ljudski genom - što znači da se nešto ipak izborilo protiv infekcije.

Naučnici su, zatim, koristili DNK šimpanze da bi u laboratoriji rekonstruisali dio virusa. Onda su pokušali da njima u laboratorijskim uslovima inficiraju ljudsku ćeliju i otkrilu su da je protein sa oznakom TRIM5 spriječio virus da prodre u ljudsku ćeliju.

Ali kad je ovaj protein uklonjen iz ljudskih ćelija, one su odmah postale prijemčive na taj rekonstruisani virus. Na veliko - i prijatno - iznenađenje naučnika, ostale su vrlo malo prijemčive na infekciju HIV virusom.

Niko još nije potpuno siguran o čemu se ovde radi, ali istraživači pretpostavljaju da je drevni čovjekov imuni sistem "sva jaja stavio u jednu korpu" - kad je riječ o odbrani od retrovirusa. Ovakva imunološka strategija mora da je nametnula evolucione tokove prije nekoliko miliona godina.

"Najupečatljivija korist od ovoga je da je čovjek zaštićen od nekih bolesti. Ali mi još uvek ne znamo ništa o bolestima koje bi mogao da izazove virus PtERV1", upozorio je Emerman.
 
Nažalost, naučnici su otkrili i da pokušaji da se pronađe vakcina protiv HIV infekcije i SIDE koju ona izaziva do sada nisu pokazali značajniji napredak.

"Ja lično ne vidim zapažen napredak u naporima da se pronađe vakcina iako ga neki, možda, i vide. Sadašnje napore više vidim kao trud da se shvati istorija tako što će se otkriti prošlost - kao neku vrstu medicinske arheologije ili paleontologije", rekao je Emerman časopisu "Nauka".

Ono što je dosadašnje istraživanje postiglo je otkriće kako je čovekov imuni sistem postao kakav je danas.

"Naši odbrambeni geni-domaćini oblikovani su kroz dugu istoriju genetskih sukoba sa drevnim virusima. Ako želimo da razumijemo zašto je naš odbrambeni mehanizam ovakav kakav je, odgovor se neminovno nalazi u tim drevnim virusima, više nego u onima kojima smo izloženi danas", zaključio je Emerman.
(Blic.rs/tg)